Przewodnik po Iranie

6,K

 Poradnik Iran

 

1. Jak dotrzeć do Iranu? Loty do Iranu

 

Międzynarodowy Port Lotniczy Teheran-Imam Khomeini (IKA) położony jest w odległości około 30 km na południowy-zachód od centrum miasta i obsługuje większość dużych linii lotniczych takich jak: Aeroflot, Alitalia, Austrian, Lufthansa, Turkish Airlines, Pegasus Airlines, Etihad, Emirates czy Iran Air. Niestety aktualnie (2015r.) nie da się dolecieć do niego bezpośrednio z Polski, co znacznie utrudnia zwiedzanie Iranu.   Z Warszawy z jedną przesiadką możecie dolecieć do Teheranu m.in. z takimi przewoźnikami jak: Aeroflot (przesiadka w Moskwie), Lufthansa (przez Frankfurt), Turkish (przez Stambuł) czy Austrian (przez Wiedeń). Koszt biletu jest niestety wysoki (powyżej 20oozł). Dla mieszkańców południowej i wschodniej Polski istnieje bardzo fajne połączenie z Lwowa przez Stambuł tureckimi tanimi liniami Pegasus Airlines – my tak właśnie wróciliśmy z Iranu. Z kolei do Iranu dotarliśmy drogą lądową z Armenii, do czego również gorąco zachęcamy.  

Transport do miasta z lotniska w Teheranie

Taxi: To najlepsza i najdogodniejsza forma dostania się do centrum. Ceny taksówek z lotniska wahają się w granicach ok. 20-30 $. Targowanie się jest jak najbardziej wskazane. Aby uniknąć przykrych niespodzianek i nerwowej atmosfery przed dotarciem do celu należy zawsze uzgodnić dokładnie cenę kursu z taksówkarzem jeszcze przed wejściem do auta.  

2. Jak uzyskać wizę do Iranu?

    Aby wjechać do Iranu, obywatele Polski muszą posiadać wizę. Istnieje kilka sposobów  uzyskania wizy do Iranu. Poniżej pokrótce opiszemy jak ją uzyskać.  

Zajrzyj również do posta warto jechać do Iranu.

 

 Wiza „on arrival” na lotnisku w Iranie (Teheran, Shiraz, Tabriz, Isfahan, Mashad)

• wizę otrzymujcie bezpośrednio po przylocie na lotnisku
• wiza ważna będzie max. 30 dni
• paszport musi być ważny co najmniej 6 miesięcy
• koszt takiej wizy to 50 EUR

 

Wiza w ambasadzie lub konsulacie Iranu przed wyjazdem

• zanim złożycie wniosek o wizę potrzebny Wam będzie kod autoryzacyjny z ministerstwa w Teheranie. Jak go uzyskać?
  • piszecie maila do Pana Mousavi Hameed ((Firouzeh Hotel) [email protected]), który załatwi (3-5 dni) dla Was ten kod. Koszt to 30 EUR lub 40 $ płatne Mousaviemy na miejscu w Teheranie. Zdecydowanie polecamy tego Pana (piszą o nim nawet w Lonely Planet!). Nie dość, że pomógł nam ogarnąć wiele rzeczy w Iranie to jeszcze załatwił sporo zniżek!
  • kod ten możecie również załatwić poprzez agencje turystyczne (np. Key2Persia)
• po uzyskaniu kodu wypełniacie wniosek wizowy (znajdziecie go na stronie ambasady Iranu w Warszawie)
• płacicie za wizę (najlepiej w banku PKO, konto EUR)
• składacie wniosek do ambasady Iranu w Warszawie (jeśli jesteście spoza Warszawy możecie to zrobić za pośrednictwem kuriera, łącznie z odbiorem wizy!)
  • do wniosku należy dołączyć paszport, zdjęcie paszportowe, ogólny plan pobytu w Iranie, ubezpieczenie podróżne, potwierdzenie płatności za wizę oraz kod autoryzacyjny
  • paszport musi być ważny co najmniej 6 miesięcy
• wiza ważna będzie max. 30 dni
• koszt takiej wizy to 50 EUR

 

3. Kiedy jechać do Iranu?

    W Iranie panuje klimat zwrotnikowy i podzwrotnikowy. Generalnie jest tam bardzo gorąco. W górach natomiast w czasie zimy opady śniegu umożliwiają uprawianie narciarstwa. Najlepszy czas na podróż do Iranu przypada na wiosnę (kwiecień – czerwiec) i jesień (wrzesień – listopad). Wybierając się do tego kraju musicie pamiętać o tym, że podczas lata panuje tam niemiłosierny upał (ponad 40 stopni Celsjusza!), który praktycznie uniemożliwia normalne funkcjonowanie, nie mówiąc już o zwiedzaniu Iranu! Jeśli lubicie sporty zimowe to możecie wybrać się do Iranu podczas zimy. Są tam przynajmniej 2 dobre ośrodki do uprawiania sportów zimowych: Dizin i Shemshak. Oba znajdują się bardzo blisko od Teheranu.  

4. Co warto zobaczyć w Iranie? Atrakcje Iranu.

   

Teheran i okolice

Teheran nie jest może mega atrakcyjnym miastem, ale jak każda stolica jest obowiązkowym punktem każdej wycieczki. Na pewno znajdziecie w nim kilka interesujących Was atrakcji. My szczególnie polecamy:

• Wielki Bazar – jeden z największych bazarów w Iranie. Idealne miejsce na zakupy przed powrotem do kraju. Znajdziecie tam w zasadzie wszystko. Trzeba się jednak sporo nachodzić – ponad 10 km ścieżek!
• Golestan Palace – kompleks 17 budynków (pałacy, muzeów) wpisany na listę narodowego dziedzictwa UNESCO.  Są to najstarsze budynki w Teheranie – wstęp płatny (po 150 tyś IRR od muzeum na które składa się kilka budynków).
• Meczet Imam Khomeini Mosque – jeden z ważniejszych meczetów w Teheranie. Znajduje się obok Wielkiego Bazaru.
• Wieża Azadi – wieża „wolności” zbudowana w 1971 roku z okazji obchodów 2500 lecia państwa perskiego. Bardzo charakterystyczne miejsce dla Teheranu, gdzie zazwyczaj odbywają się liczne protesty czy zgromadzenia. Z góry przepiękny widok na panoramę miasta. Wstęp płatny (150 tyś IRR).
• Ambasada USA – zamknięta już ambasada Stanów Zjednoczonych (znajduje się przy Alei Taleqani) słynąca z tego, że na jej murach widnieją liczne antyamerykańskie hasła. Można tam zrobić  bardzo ciekawe zdjęcia :)
• Góra Damavand – najwyższy szczyt Iranu (5610 m n.p.m.), który znajduje się kilkadziesiąt kilometrów od Teheranu. To przede wszystkim jedna z głównych atrakcji dla miłośników trekkingu.

 

Isfahan

Isfahan to jedno z miast, które podobało nam się najbardziej w Iranie. Możecie tam zobaczyć:

• Masjed-e Jameh – jeden z meczetów wpisany na listę narodowego dziedzictwa UNESCO. Zdecydowanie trzeba go zobaczyć!
• Plac Imama (Naqsh-E Jahan) – olbrzymi plac (160m x 560m), usytuowany w centrum Isfahanu. Bezpośrednio przy placu znajdują się meczety: Shah Mosque, Sheikh Lotf Allah Mosque oraz Ali Qapu Palace.  Plac również wpisany jest na listę narodowego dziedzictwa UNESCO. Wieczorami przybywają tam setki/tysiące ludzi na piknik. Wstęp do większości meczetów płatny (150 tyś IRR).
• Wielki Bazar (Bazar Bozorg) – jak to na bazarze – kupicie tam wszystko. Bardzo dużo wyrobów ceramicznych z którym słynie Isfahan.

 

Kashan

Kashan to miasto położone pomiędzy Isfahanem a miastem Kom. Bardzo często pomijany jest przez turystów. Nas zachwyciły w nim niezliczone tradycyjne domy (w zasadzie to pałace, a nie domy!). Miejsce to znane jest również z produkcji dywanów, jedwabiu oraz innych tekstyliów. Koniecznie musicie tam odwiedzić:

• Meczet Agha Borzog – chyba najładniejszy z meczetów w Kashanie.
• Tradycyjne Domy – Abbasi House, Borujerdis House, Ameri House, Tabatabaei House. Wszystkie te domu charakteryzują się tradycyjną perską architekturą. Wstęp zazwyczaj płatny ok. 50 tyś IRR.
• Bazar – jak to na bazarze – kupicie tam wszystko.

 

Kom

Kom – po Mashad to najbardziej święte miejsce dla wyznawców Islamu. Na uwagę zasługuje tam m.in:

• Meczet Hazrat-e Masumeh – świątynia Fatimy (siostry Imama Rezy). Jedno z najważniejszych miejsc dla muzłumanów w Iranie.
• Bazar – Kom słynie z przepysznych słodyczy -ciasteczek oraz daktyli.

 

Persepolis

Persepolis to jedno z bardziej znanych turystycznych miejsc w Iranie. Są to ruiny starożytnego miasta wpisane na listę narodowego dziedzictwa UNESCO. Podobne klimaty jak pod piramidami w Gizie.  

Jazd

Jazd to najbardziej suche, pustynne miasto, w którym występują bardzo wysokie temperatury powietrza. W okolicach tego miasta odnotowano rekordową temperaturę na świecie – ponad 70 stopni Celsjusza! Nie zrażajcie się tym jednak, bo jest tam kilka atrakcji wartych zobaczenia.

• Kompleks Amir Chakhmaq – bardzo charakterystyczne miejsce dla Jazdu. Po zachodzie słońce przepięknie oświetlony.
• Atashkadeh – zaratusztriańska świątynia ognia.
• Meczet Masjid-e Jame – znany przede wszystkim z posiadania największych minaretów w całym Iranie.
• Badgiry – charakterystyczne wieże, które łapią wiatr.

 

5. Jak przemieszczać się po Iranie? 

 

 

Transport po Teheranie

To bardzo duże, wiecznie zakorkowane oraz zanieczyszczone miasto. Dlatego uważamy, że najlepszym sposobem na przemieszczanie się po nim jest metro. Oczywiście metro nie dojeżdża wszędzie, tu z pomocą przyjdą Wam taksówki.

• Metro

Jest ono szybkie, czyste i łatwo się nim dostać do najważniejszych atrakcji miasta. Metro składa się z czterech linii o długości ok. 152 km (2014r.). W przyszłości ma mieć ponad 9 lini i ponad 400 km! Wagony metra kursują w godzinach od 05:30 do godziny 23:00. Przejazd metrem kosztuje 10 000 IRR. Bilet (żeton) zakupicie w kasie metra. Uwaga: w metrze i autobusach miejskich obowiązuje segregacja płciowa. Pierwszy i ostani wagon metra zazwyczaj przeznaczone są tylko dla kobiet. W pozostałych podróżują wspólnie kobiety i mężczyźni.

• Taxi

Kolejną  możliwością jest oczywiście wynajęcie taksówki.  Irańskie taksówki dzielą się na 2 kategorie. Pierwsze jadą do miejsca przeznaczenia wskazanego przez pasażera. Te drugie jadą po określonej trasie po ustalonej z góry kwocie i zabierają pasażerów zgodnie z ilością miejsc w taksówce. Przejazd taksówką zarówno jednej jak i drugiej kategorii nie jest tak kosztowny jak w Polsce. Standardowa cena przejazdu to ok. 3 $ dla pierwszych 5 km. W przypadku taksówki jadącej do miejsca przeznaczenia wskazanego przez pasażera trzeba się oczywiście targować i ustalać cenę przejazdu jeszcze przed podróżą.  

Poruszanie się po Iranie i poza nim

Transport lokalny po Iranie jest bardzo dobrze rozwinięty. Można poruszać się samolotami, pociągami, autobusami oraz taksówkami. Wszystkie te formy transportu są bardzo tanie w porównaniu do cen europejskich.  

• Samoloty

Jeśli nie macie za wiele czasu, a chcecie zobaczyć wiele miejsc to najszybszym sposobem transportu będzie samolot. Lotniska są w zasadzie w każdym większym mieście Iranu. Bilety na przelot kupicie w lokalnych biurach podróży w zasadzie z dnia na dzień. Ceny wahają się od 100-700 zł w zależności od kierunku i daty. My osobiście nie korzystaliśmy z tej formy transportu, ponieważ dla nas dużo bardziej wygodniejszą formą była podróż nocnymi pociągami.  

• Pociągi

Sieć kolejowa w Iranie jest bardzo dobrze rozwinięta. Pociągi są bardzo komfortowe, nowoczesne i szybkie. W każdym pociągu wydzielonych jest kilka klas, dlatego każdy może wybrać coś odpowiedniego dla siebie. My staraliśmy się podróżować w nocy, aby zaoszczędzić na czasie oraz na noclegach. Bilety najlepiej kupować na lokalnych dworcach z 1-2 dniowym wyprzedzeniem. Oto kilka przykładowych tras oraz cen:

• Tabriz – Teheran (500 tyś. IRR/os.)
• Teheran – Jazd (350 tyś IRR/os.)

 

• Autobusy

Kolejnym bardzo wygodnym środkiem transportu są autobusy obsługiwane przez prywatne firmy. Są one luksusowe  z 3 fotelami (typu biznes klasy w samolocie) w rzędzie. W cenę zazwyczaj wliczony jest posiłek, w zależności od długości trasy. Oczywiście każdy autobus wyposażony jest w działającą klimatyzację. Jedynym minusem jest brak toalet, ale autobusy zatrzymują się dość często. Oto kilka przykładowych tras oraz cen:

• Jolfa – Tabriz (60 tyś. IRR/os.)
• Jazd – Isfahan (140 tyś IRR/os.)
• Isfahan – Kashan (80 tyś IRR/os.)

 

• Taxi

Na krótkie odległości zdecydowanie polecamy Wam taksówki szczególnie wtedy, gdy podróżujecie większą grupą. Po podziale kosztów przejazdu między wszystkich pasażerów okazuje się, że taksówka jest niewiele droższa niż standardowe formy transportu (autobusy czy pociągi). Taksówkę wraz z kierowcą można spokojnie wynająć na całodniowe wycieczki poza miasto. Poniżej podajemy Wam dla przykładu koszty, jakie ponieśliśmy podczas naszych przejazdów:

• Nordooz (granica z Armenią) – Jolfa (450 tyś. IRR/auto)
• Tabriz – wioska Kandovan (500 tyś. IRR/auto)
• Kashan – Teheran IKA Airport (1 mln. IRR/auto)

 

6. Gdzie nocować w Iranie?

    Baza noclegowa w Iranie jest raczej uboga. Niestety mało jest typowo backpackerskich miejsc i  normalne hotele są tutaj bardzo drogie. My korzystaliśmy głównie z hoteli, które pomógł nam zarezerwować Pan Mousavi (ten od wiz). Był w stanie wynegocjować dla nas bardzo dobre zniżki, dlatego zdecydowanie go polecamy.

Polecane przez nas hotele

• Teheran: Hotel Firouzeh

Hotel zarezerwowaliśmy, ponieważ Pan Mousavi Hameed, który tam pracuje pomagał nam przy załatwianiu wizy do Iranu. Może jakościowo hotel nie należy do najlepszych, natomiast posiada jedną zasadniczą zaletę-Pana Mousaviego! Człowiek ten pomoże Wam załatwić dosłownie wszystko: powie gdzie jeść (nie tylko w Teheranie), gdzie spać, zarezerwuje autobusy, pociągi czy samoloty. Doradzi również co warto zobaczyć w Iranie, a co lepiej odpuścić. No i bardzo dobrze mówi po angielsku, co jest rzadkością w Iranie. Cena: 1 500 000 IRR/dobę/3 os. Adres: Behjat Abad, Teheran, Iran Rezerwacja: przez Mousavi Hameed ([email protected])  

• Jazd: Hotel Kourosh

Hotel położony jest w bardzo dobrej lokalizacji, blisko atrakcji turystycznych. Wieczorem można zapalić sziszę popijając mocna herbatką. Zdecydowanie polecamy! Cena: 1 400 000 IRR/dobę/3 os. Adres: Imam Khomeini Avenue Rezerwacja: 035 36203560  

• Tabriz: Hotel Mortared

Dobra lokalizacja. Standard jak na hotel 3* raczej średni, ale co do czystości nie ma się co przyczepić. Cena: 1 400 000 IRR/dobę/3 os. Address: Bagh Golestan Square, Tabriz, Iran Rezerwacja: +98 413551 3336, [email protected]  

• Isfahan: Saba Hotel

Bardzo miła obsługa na recepcji. Śniadanie wliczone w cenę pokoju. Cena: 1 400 000 IRR/dobę/3 os. Adres: Banki Alley, Chahar Baqh e Paeen Street, Esfahan, Iran Rezerwacja: bezpośrednio w hotelu  

• Kashan: Negin Traditional Hotel

Super hotel, w tradycyjnym stylu dla domów w Kashan. Niesamowite patio w środku hotelu, gdzie mieści się restauracja. Podobno jeden z lepszych w Kashan! Cena: 1 400 000 IRR/dobę/3 os. Adres: Mohtasham Street, Kashan, Iran Rezerwacja: przez stronę hotelu  

7. Kuchnia irańska

  Nie ma tu wypasionych restauracji z gwiazdkami Michelin i z daniami wielkości naparstka. Nie ma też fast foodów typu McDonalds czy KFC. Nie dostaniecie tu również schaboszczaka z ziemniakami czy pierogów ruskich. Nikt nie poleje Wam też zimnego piwka czy lampki wina, bo w Iranie alkohol jest zakazany. Jeśli szukacie tego typu kulinarnych atrakcji to absolutnie nie znajdziecie ich w Iranie! Iran słynie za to z małych, autentycznych knajpek, gdzie możecie skosztować świeżej, nieskażonej chemią jagnięciny lub baraniny z dodatkiem różnych odmian ryżu i warzyw. Na deser zaserwują Wam Dżamilah – placek z daktyli i migdałów, konfiturę z pomarańczy lub soczyste owoce. A na koniec zasmakujecie przepysznej, aromatycznej i bardzo mocnej irańskiej herbaty. Wieczorem obowiązkowo szisza w qalian barze w przesympatycznym lokalnym towarzystwie!  

8. Ludzie w Iranie

 

  Irańczycy to „Ci źli” w mniemaniu większości Europejczyków. Kojarzeni są z terroryzmem, fanatyzmem religijnym żądnym krwi niewiernych, z bombą atomową i całym złem współczesnego świata. Jeśli szukacie ludzi, którzy “zabijają wzrokiem” i wysadzają się na każdym rogu w imię Allaha to tu ich nie znajdziecie. Mieszkańcy Iranu zdają sobie sprawę z tego w jaki sposób postrzegani są Zachodzie i ze wszystkich sił starają się pokazać i udowodnić przyjezdnym,  że nie zasługują na takie skojarzenia. Są to bowiem ludzie niesamowicie mili i pomocni. Każdego dnia spotykaliśmy się z bezinteresownymi gestami i oznakami niezwykłej sympatii ze strony Irańczyków. Wielokrotnie zaczepiali nas na ulicy z pytaniem czy pomoc, czy coś doradzić lub po prostu aby pogadać. Przy każdej okazji byliśmy zapraszani do ich domów na kolacje (nawet w czasie ramadanu) i kilkukrotnie z tej gościny skorzystaliśmy. Nie sposób było bowiem odmówić tak uroczym ludziom.  

9. Religia w Iranie

Oficjalną religią jest islam szyicki. Prawo irańskie opiera się na prawie szariatu. Zakazane jest tutaj utrzymywanie związków pozamałżeńskich i są one karane (dotyczy to również niemuzułmanów). Za posiadanie i spożywanie alkoholu grozi wieloletnie więzienie lub kara śmierci. To samo tyczy się posiadania i zażywania narkotyków. W okresie ramadanu zabronione jest spożywanie pokarmów, picie napojów i palenie tytoniu w miejscach publicznych od wschodu do zachodu słońca. W tym czasie zamknięte są wszystkie lokale gastronomiczne. Kobiety w tym turystki muszą przestrzegać reguł dotyczących ubioru, bo inaczej nie wjadą na terytorium Iranu. Istnieje obowiązek noszenia chusty we wszystkich miejscach publicznych. Chustę trzeba mieć przygotowaną do założenia tuż po wylądowaniu na terenie tego kraju. Nie można nosić krótkich rękawów powyżej łokcia, dekoltów oraz krótkich spódnic i sukienek. Dozwolona jest jedynie spódnica/sukienka do ziemi, luźna tunika lub spodnie wraz z tuniką lub luźnym płaszczem, które powinny sięgać do połowy uda. Pupa w żaden sposób nie może być eksponowana! Noszenie odkrytych butów (sandały, japonki) w zasadzie też jest zabronione, jednak turystki traktowane są bardziej tolerancyjnie w tym temacie. W przypadku odwiedzin meczetów możecie zostać poproszone o założenie czadoru. Wcześniej możecie go wypożyczyć w jednej z licznych wypożyczalni. W oficjalnych kontaktach kobiety nie podają ręki mężczyznom, mężczyźni nie podają ręki kobietom. Mężczyźni mają zakaz noszenia krótkich spodenek.  

10. Język w Iranie

Językiem urzędowym jest perski. Jednak wśród młodszego pokolenia coraz bardziej popularny staje się język angielski pomimo ogólnej niechęci do USA.  

11. Bezpieczeństwo w Iranie

Iran to bezpieczny kraj pomimo, że wielu osobom wydaję się to nieprawdopodobne. Ambasada RP odradza jedynie podróżowanie wzdłuż granicy z Irakiem, Afganistanem i Pakistanem. Zagrożenie przestępczością pospolitą oczywiście tu występuje, tak jak wszędzie. Drobne kradzieże zdarzają się szczególnie w miejscach często odwiedzanych przez turystów, jak również na targach czy bazarach.  Kobiety powinny unikać samotnych spacerów po zmroku. Dodatkowo w Iranie wielu kierowców łamie przepisy ruchu drogowego, w tym zasady pierwszeństwa pieszych na przejściu. Uważajcie zatem na pasach, zwłaszcza w Teheranie!  

12. Internet i sieć komórkowa w Iranie

Internet w Iranie jest cenzurowany! Poblokowane są oczywiście liczne portale społecznościowe typu facebook czy twitter. Oczywiście można to obejść instalując programy VPN. Często występują problemy z roamingiem polskich sieci komórkowych. Istnieje możliwość zakupu kart SIM irańskich sieci i używania ich do wykonywania połączeń i korzystania z internetu. Przy ich zakupie konieczne jest okazanie paszportu.  

13. Dni wole od pracy

Oficjalnie dniem wolnym od pracy jest piątek. Niektóre urzędy/firmy mają również po części (pół dnia) wolne w czwartek.  

14. Szczepienia i zdrowie

 

Nie zaszkodzi zaszczepić się na tężec, błonice, dur brzuszny czy WZW A i B, które przydadzą się nam również w Polsce. Dodatkowo w niektórych rejonach występuje cholera (tereny przy granicy z Afganistanem i Pakistanem) oraz wścieklizna (obszary górskie), dlatego należy dokładnie sprawdzić czy w rejonie do którego się wybieramy istnieje zagrożenie.  

15. Waluta w Iranie

    Walutą jest rial (IRR).  1 PLN – 7800 IRR Waluta w Iranie to troszkę skomplikowana sprawa. Teoretycznie jest nią rial. Jednak w praktyce Irańczycy na co dzień posługują się jednostkami zwanymi tomanami. Toman to nic innego jak 10 riali. Więc jeśli przykładowo cena wynosi 10 000 riali, to dla Irańczyków to 1000 tomanów. I w zasadzie wszyscy w sklepach, na targach posługują się tymi nieformalnymi tomanami. A żeby jeszcze bardziej skomplikować sytuacje Irańczycy często w rozmowie obcinają kolejne trzy zera i mając na myśli 10 000 tomanów mówią dziesięć  tomanów:) Pomieszanie z poplątaniem! Dlatego bardzo ważne jest, aby kilkukrotnie potwierdzać ceny przed jakimkolwiek zakupem, pytając czy cena podawana jest w rialach czy w tomanach. Uwaga: Jadąc do Iranu koniecznie trzeba wziąć ze sobą walutę (USD lub EUR), gdyż nasze (europejskie) karty płatnicze tam nie działają!

Mamy nadzieję, że przygotowany przez nas Poradnik Iran posłuży Ci przy planowaniu swojej wyprawy do tego kraju, a zwiedzanie Iranu będzie dzięki niemu łatwe i przyjemne.