Malowniczo położone Lugano to centralny punkt szwajcarskiego, włoskojęzycznego regionu Ticino. Uchodzi ono nie tylko za typowo włoskie miasto z atmosferą niemal żywcem przeniesioną z północy Włoch, ale również za miasto pełne zieleni i niezwykłych krajobrazów. Jest idealnym połączeniem szwajcarskiego porządku z włoskim temperamentem. Ulokowane w niecce nad szmaragdowym jeziorem Lugano pomiędzy masywami trzech gór: Monte Brè na wschodzie, Monte San Salvatore na południu oraz Monte Sighignola na południowym wschodzie jest doskonałą destynacją na niebanalne wakacje. Miasto przyciąga cieplejszym klimatem, włoską architekturą, piękną promenadą poprowadzoną wzdłuż jeziora, zielonymi parkami na nabrzeżu, eleganckimi ulicami handlowymi i placykami wypełnionymi licznymi kawiarniami i restauracjami. Ma też iście uroczą okolicę, na którą składają się małe czarujące wioski położone na oliwnych wzgórzach oraz liczne szlaki piesze prowadzące na szczyty okolicznych gór, z których roztaczają się bajeczne widoki! Zapraszamy Cię na spacer po Lugano. Poznaj najciekawsze atrakcje miasta i ruszaj na błogi wypoczynek do najbardziej włoskiego ze wszystkich miast Szwajcarii.
Lugano – najciekawsze atrakcje miasta
Stare Miasto (Centro Storico)
Zwiedzanie Lugano proponujemy rozpocząć od jego uroczego starego miasta. Usiane jest ono krętymi, wąskimi uliczkami wyłączonymi z ruchu samochodowego, przy których przycupnęły piękne kamienice, renesansowe i barokowe kościoły oraz czarujące placyki z arkadami. Sercem Centro Storico jest położony tuż nieopodal przystani plac Piazza della Riforma. Otaczają go wysokie pastelowe budynki, w których podcieniach ulokowały się liczne kawiarnie i restauracje. Miejsce to przez całą dobę tętni życiem. Jest idealne zarówno na poranną kawę, popołudniowe lody jak i wieczorną kolację przy świecach.
Na południowej ścianie Piazza della Riforma dostrzeżesz piękną fasadę neoklasycystycznego ratusza, a na pobliskim Piazzale Ex Scuole we wtorkowe i piątkowe poranki odbywa się targ, na którym możesz kupić regionalne przysmaki. Podczas niespiesznego spaceru po starym mieście zajrzyj również na plac Piazza Cioccaro, przy której znajduje się stacja kolejki funiculare. Czegoś takiego nie widzieliśmy nigdzie indziej na świecie. To nowoczesna kolejka, która kursuje z okolic starego miasta na dworzec kolejowy, dosłownie 200 metrów wyżej. Pozwala ona zaoszczędzić czas i siły na wspinaczce brukowanymi schodami ku górze.
Via Nassa
Via Nassa to główna ulica handlowa w Lugano. Odchodzi ona od Piazza della Riforma i cięgnie się przez około 400 metrów aż do kościoła Santa Maria degli Agnioli. Charakteryzuje się ona długą linią arkad, których pochodzenie sięga XVII wieku. W przeszłości podcienia te zapewniały schronienia handlującym tu kramarzom. Dziś kryją się w nich ekskluzywne butiki Prady, Cartiera, Rolexa czy Louis Viuttona, sklepy jubilerskie, domy towarowe i kawiarnie.
Kościół Santa Maria degli Agnioli
Handlową ulicą Via Nassa dotrzesz na plac Piazza Luini, przy którym mieści się XVI wieczny kościół Santa Maria degli Angioli. Z zewnątrz świątynia nie zachwyca, za to w jej wnętrzach możesz podziwiać fresk “Pasja i Ukrzyżowanie”- najsłynniejszy renesansowy fresk w Szwajcarii z 1529 roku autorstwa Bernardino Luiniego (ucznia Leonarda da Vinci). Jak policzono na fresku znajdują się 153 postacie, a centralną jego częścią jest Jezus na krzyżu. W kościele tym znajdują się także dwa inne dzieła Luiniego przedstawiające Matkę Boską z Dzieciątkiem i Ostatnią Wieczerzę, a także zabytkowe organy zbudowane w 1965 roku.
Katedra św. Wawrzyńca (Cattedrale di San Lorenzo)
Pozostając w temacie kościołów nie możemy nie wspomnieć o Katedrze św. Wawrzyńca w Lugano. To jedna ze sztandarowych atrakcji miasta. Dlaczego jest taka niezwykła? Renesansowa katedra została wzniesiona w 1447-1522 według projektu włoskiego architekta Giovanniego Antonia Amadeo, a w jej wnętrzu na uwagę przyciągają freski wspomnianego wyżej lombardzkiego malarza Bernardina Luiniego. Sama budowla jest niezwykle imponującą. Jej główna fasada to prawdziwy skarb, wyrzeźbiony z białego wapienia i marmuru z Carrary. Z racji tego, iż świątynia położona jest w górnej części Lugano nad starym miastem to z jej dziecińca rozpościera się wspaniały widok na ceglaste dachy miasta oraz jezioro Lugano.
Promenada nad jeziorem Lugano
Lugano tak jak większość wakacyjnych kurortów w Europie ma też swoją promenadę. Ciągnie się ona kilometrami wzdłuż brzegu przepięknego jeziora Lugano co jakiś czas przecinając małe zielone parki, przystanie, z których możesz wyruszyć w rejs po jeziorze oraz niewielkie plaże: Lido di Lugano czy Lido Riva Caccia. Spacer wzdłuż promenady jest niezwykłą atrakcja miasta, bo widoki na każdym kroku zapierają dech w piersi. Przy promenadzie nad jeziorem rozciągają się również niezwykłe ogrody Belvedere Gardens. Rosną w nich liczne subtropikalne rośliny w tym: kamelie i magnolie. Pośród nich ustawiono nowoczesne rzeźby licznych artystów.
Park Civico-Ciani
Lugano okrzyknięte jest miastem ogrodów, parków i zieleni. Bezsprzecznie jego największą “zieloną” wizytówką jest zachwycający park miejski Park Civico-Ciani położony na wschodnim krańcu promenady. To wyjątkowe miejsce liczy aż 63 000 m2 i składa się z licznych ścieżek spacerowych poprowadzonych wśród starych drzew, rabat kwiatowych, klombów, posągów i fontann.
Park podzielony jest tak jakby na dwie części. Pierwsza ciągnie się zaraz od wejścia od strony promenady i jest połączeniem ogrodu w stylu włoskim i angielskim. Na szczególną uwagę zasługuje tu piękna Villa Ciani (obecnie siedziba Muzeum Sztuk Pięknych) otoczona zielonymi trawnikami i dywanami kwiatów. Druga część parku zajmuje obszar od doku do rzeki Cassarate i obejmuje drzewa typowe dla regionu Ticino czyli: dęby, lipy, platany i klony, a także molo, plażę i plac zabaw dla dzieci. Park kryje w sobie też inne atrakcje w postaci: Centrum Kongresowego „Palazzo dei Congressi”, Muzeum Historii Naturalnej Kantonu oraz Biblioteki Kantonu.
Lugano – ciekawe atrakcje w okolicy
O ile samo Lugano jest iście czarujące i możesz w nim spędzić fantastyczny czas wypełniony relaksem i odpoczynkiem, o tyle jego okolice sprzyjają licznym aktywnościom. W pobliżu miasta znajduje się bowiem przeszło 300 km szlaków pieszych oraz tras rowerowych. W ramach urozmaicenia pobytu w Lugano warto wybrać się na wycieczkę Szlakiem Drzew Oliwnych “Sentiero dell’olivo” do uroczej miejscowości Gandria tuż przy granicy z Włochami lub wejść/ wjechać kolejką na szczyt jednej z dwóch pobliskich gór: Monte Bre lub Monte San Salvatore. Rozpościerają się z nich przepiękne panoramy na jezioro Lugano i wysokie alpejskie szczyty.
Gandria
Gandria to małe urocze miasteczko w iście włoskim stylu! Pnie się niczym kolorowy bluszcz po słonecznych stokach góry Monte Bre i nieśmiało spogląda w krystaliczną taflę jeziora Lugano. Tą niewielką miejscowość położoną tuż przy granicy z Włochami okrzyknięto mianem szwajcarskiego Potosino.
Gandria jest malutka i niezwykle urocza! Zamieszkuje ją obecnie około 270 mieszkańców po obu stronach jeziora. Słynie ona nie tylko ze swojego malowniczego położenia ale również z produkcji przepysznej oliwy i jedwabiu. Jako ciekawostkę dodamy, że w dawnych czasach w ramach przemytu towaru z pobliskich Włoch do wioski szmuglowano wiele produktów spożywczych w tym salami łodzią podwodną! Podobnie jak inne wioski nad brzegiem jeziora Lugano, Gandria była domem dla wielu słynnych artystów i architektów. Mieszkali w niej m.in: bracia Giovanni i Giuseppe Torricelli, którzy byli zaangażowani budowę XII-wiecznej katedry w Trydencie czy królewskiego pałacu Burbonów w Segowii w Hiszpanii.
Dziś Gandria to senne miasteczko z uroczymi wąskimi uliczkami pnącymi się stromo ku górze wśród kamiennych domów udekorowanych freskami, z których wiele pamięta XVI i XVII wiek. Najlepiej zwiedzać ją podczas niespiesznego spaceru gubiąc się w jej czarujących zaułkach, otoczonych murami dziedzińcach i małych arkadach. Jest tu kilka restauracji, mały kościółek (Chiesa di San Vigilio), cmentarz oraz plac (Piazza A. Giambonini), z którego regularnie odjeżdżają autobusy do Lugano. Jest też mała przystań, z której możesz przepłynąć na drugą stronę jeziora Lugano, gdzie znajduje się Szwajcarskie Muzeum Przemytu i dawny wiejski magazyn – Cantine lub wrócić nią do Lugano.
Jak dostać się do Gandrii z Lugano?
W Gandrii obowiązuje zakaz poruszania się samochodami! Najlepiej zatem dotrzeć do niej autobusem (linia 490 – przystanek Lugano Centro) lub łodzią z nadbrzeża w Lugano. My proponujemy Ci jednak nieco inną propozycję. Do Gandrii z Lugano prowadzi również malownicza ścieżka piesza zwana Ścieżką Drzewek Oliwnych “Sentiero dell’olivo”. Poprowadzono ją wzdłuż jeziora Lugano wśród gajów oliwnych. Na szlaku znajdują się liczne tablice informacyjne, z których możesz dowiedzieć się o bogatej tradycji oliwnej tamtejszych okolic. Widoki ze szlaku są zachwycające, a jego pokonanie wolnym spacerem zajmuje około 1,5-2 godz. w jedną stronę.
Aby nie wracać ta samą trasą po wizycie w Gandrii do Lugano możesz wrócić łodzią. Odpływa ona z maleńkiego portu przy nadbrzeżu miasteczka do centrum Lugano. Jeśli posiadasz kartę Swiss Travel Pass to podróż będzie wówczas darmowa. Alternatywą dla łodzi jest także autobus (linia 490), który odjeżdża z małego placyku Piazza A. Giambonini obok kościoła Chiesa di San Vigilio w Gandrii do centrum Lugano.
Monte Bre (925 m n.p.m)
Kolejną ciekawą atrakcją w okolicach Lugano, którą chcemy Ci zaproponować w ramach kilkugodzinnej wycieczki jest góra Monte Bre. Na jej szczycie znajduje się restauracja z boskim panoramicznym widokiem na okolicę i jezioro Lugano. Bre to podobno najbardziej słoneczna góra w całej Szwajcarii, a jej stoki obsadzone są licznymi gajami oliwnymi. Rośnie tu także rzadka i będąca pod ochroną roślina zwana gwiazdą betlejemską. Być może podczas wędrówki na Monte Bre uda Ci się ją wypatrzeć.
Wizytę na szczycie Monte Bre koniecznie połącz z krótkim spacerem do wioski Bre leżącej u podnóża góry. Miejscowość podobnie jak wspomniana przez nas wyżej Gandria jest iście czarująca! Wygląda jakby została wciśnięta między zielone wzgórza, a srebrzyste jezioro Lugano. Bre słynie też z tradycyjnych i charakterystycznych dla regionu Ticino restauracji zwanych Grotto. To coś w rodzaju dawnych jaskiń/ grot w górskich skałach, które służyły do przechowywania jedzenia. Później przekształcono je na proste knajpki, w których pożywiali się miejscowi rolnicy. Obecnie są to restauracje, w których możesz skosztować regionalnych dan z regionu Ticino. Ze swojej strony szczególnie polecamy Ci zajrzeć do “Grotto Castegnelo” na obrzeżach wioski Bre. Serwowane w niej jedzenie, mimo iż do najtańszych nie należy jest naprawdę wyśmienite! I pamiętaj proszę o jednym – tak jak we Włoszech tak i w regionie Ticino w godzinach od 14:00 do 17:00-17:30 obowiązuje popołudniowa sjesta. Nie zjesz wtedy posiłku, bo większość restauracji jest wówczas zamknięta!
Jak dostać się na Monte Bre?
Na Monte Bre dostaniesz się kolejką górską funiculare z Cassarate położonego tuż nieopodal Lugano. Z centrum miasta pod stację kolejki dotrzesz na piechotę w ciągu 25-30 min. Kolejka ta działa od 1912 roku i już sama w sobie jest niezwykłą atrakcją. Z jej pokładu rozpościerają się przepiękne widoki na okolicę. Wjazd w jedną stronę na szczyt góry kosztuje 16 CHF/ os. dorosła, bilet w dwie strony to koszt 25 CHF/os. dorosła. Ze Swiss Travel Pass bilet jest o połowę tańszy. Po informacje na temat godzin kursowania kolejki odsyłamy Cię na stronę Funiculare Monte Bre.
Ze swojej strony proponujemy Ci jednak wykupić jedynie wjazd, a ze szczytu zrobić sobie krótki spacer w dół do wspomnianej wyżej miejscowości Bre położonej u podnóża góry. Ścieżka, z której rozciągają się przepiękne widoki wiedzie bardzo wygodnym traktem przechodzącym w kamienne szerokie schody. Jej pokonanie ze szczytu Monte Bre do miejscowości Bre powinno zająć Ci około 20 min. Z Bre możesz złapać autobus (linia nr 12) do Lugano Centro lub zejść szlakiem do Cassarate.
Monte San Salvatore (912 m n.p.m.)
To nie koniec atrakcji Lugano! Na koniec zostawiliśmy Ci wisienkę na torcie czy “szwajcarską głowę cukru” do złudzenia przypominającą swoją odpowiedniczkę w Rio de Janeiro. Podobnie jak na Monte Bre tak i na szczycie Monte San Salvatore znajduje się restauracja oraz kilka platform widokowych, z których rozciągają się nieziemskie widoki na Lugano, jezioro Lugano i okoliczne alpejskie szczyty. Na uwagę zasługuje tu również widok na specjalną groblę komunikacyjną poprowadzoną pomiędzy miejscowościami Melide i Bissone. Łączy ona te dwie szwajcarskie miasteczka bez konieczności przekraczania granicy z Włochami. Z góry wygląda niczym cieniutka wstęga biegnąca przez sam środek szmaragdowego jeziora Lugano.
O ile widoki z restauracji na szczycie Monte San Salvatore są naprawdę wyjątkowe o tyle proponujemy Ci przespacerować się również do pobliskiego kościółka Chiesa di San Salvatore. Stoi on w miejscu kaplicy z początku XIII wieku i nie to jest w nim najciekawsze, a umieszczony na jego dachu taras widokowy. Rozpościera się z niego panorama na wszystkie strony świata, która powala na kolana! Zresztą zobacz sam.
Monte San Salvatore jak już zapewne zdążyłeś zauważyć oferuje wspaniałe widoki, ale także malownicze szlaki piesze. Jednym z nich możesz wrócić do Lugano- Paradiso (ok. 1,5 godz. marszu). My jednak proponujemy Ci zejść do wioski Morcote położonej ok. 3-4 godz. marszu ze szczytu góry. Początkowy odcinek szlaku do Morcote jest dość nużący, bo wiedzie lasem po niewygodnym kamienistym trakcie, ale od wioski Ciona robi się już niezwykle ciekawie! Na szlaku zaczynają pojawiać się ciekawe punkty widokowe, a on sam poprowadzi Cię dalej do uroczej miejscowości Carona pełnej kamiennych domów i wąskich brukowanych uliczek. Jako ciekawostkę dodamy, że miasteczko to szczególnie upodobali sobie do życia artyści.
W Caronie możesz zakończyć swoją wędrówkę i wrócić autobusem do Lugano lub wędrować dalej przez zachwycający ogród botaniczny Parco San Grato aż do wioski Morcote. Trasa jest momentami męcząca i wymaga wygodnych butów, niemniej jednak widoki na szlaku wynagradzają całe zmęczenie, a meta w postaci wioski Morcote, która została okrzyknięta najpiękniejszą wioską w Szwajcarii jest naprawdę zachwycająca!
Jak dostać się na Monte San Salvatore?
Na Monte San Salvatore dostaniesz się kolejką linowo- szynową, która startuje w dzielnicy Lugano- Paradiso. Wjazd do góry kosztuje 23 CHF/ os. dorosła, w obie strony 30 CHF/os. dorosła. Ze Swiss Travel Pass bilet jest o połowę tańszy. Godziny działania kolejki zmieniają się w zależności od sezonu. Aktualny rozkład jazdy znajdziesz na stronie Monte San Salvatore. Jako ciekawostkę dodamy, że sama kolejka ma prawie 130 letnią historię i sama w sobie jest niezwykłą atrakcją. Wjazd nią na górę trwa zaledwie kilka minut. W połowie trasy na stacji pośredniej trzeba się przesiąść do innego wagonika, który wspina się stromo ku górze. Wrażenia są niezwykłe!
Zajrzyj również do naszego posta “LUCERNA I OKOLICE – NAJCIEKAWSZE ATRAKCJE NAJPIĘKNIEJSZEGO MIASTA W SZWAJCARII”
Lugano mapa atrakcji
<iframe src="https://www.google.com/maps/d/u/1/embed?mid=1Np_RUfP0Guu7132pf2ueqZiwhX-YhuiV" width="800" height="600"></iframe>Lugano – Informacje praktyczne
Lugano pogoda – czyli kiedy jechać do Lugano
Najlepszym okresem na wizytę w Lugano będzie późna wiosna, lato i wczesna jesień. Będziesz mógł wtedy cieszyć się słońcem i wysokimi temperaturami oraz do woli wędrować po okolicy. Musisz jednak wiedzieć o tym, że w lipcu i sierpniu może tu być dość tłoczno, bo to jedno z ulubionych miejsc wypoczynku Szwajcarów.
Jak dojechać do Lugano?
Do Lugano bez problemu dojedziesz pociągiem z Zurychu i innych miejscowości Szwajcarii. Pociągi są bardzo punktualne i jeżdżą bardzo często. Lugano jest także świetnie skomunikowane z północnymi miastami Włoch takimi jak Mediolan czy Como nad Jeziorem Como we Włoszech.
Jak przemieszczać się po Lugano?
Lugano to bardzo kompaktowe miasto, które bez problemu możesz zwiedzać pieszo. Do opisanych przez nas atrakcji w okolicach Lugano, w tym do wiosek Gandria, Bre, Carona, Morcote możesz dojechać autobusem z dworca autobusowego w centrum Lugano (przystanek Lugano Centro) lub łodzią z nadbrzeża w Lugano (Lugano Centro i Lugano-Paradiso). Jeśli zamierzasz dużo się przemieszcza proponujemy Ci zaopatrzyć się w Swiss Travel Pass. W jej ramach możesz bez limitu korzystać z komunikacji publicznej w Szwajcarii (pociągi, autobusy, wyciągi górskie – zniżka 50%). Swiss Travel Pass dostępny jest na: 3, 4, 8 lub 15 dni na I i II klasę. Po więcej informacji na temat Swiss Travel Pass odsyłamy Cię na oficjalną stronę.
Noclegi w Lugano
Lugano to popularny szwajcarski kurort zatem hoteli, pensjonatów czy kwater prywatnych jest tutaj bez liku. Musisz jednak wiedzieć o tym, że ceny noclegów są tutaj wysokie! Podczas swojego 3-dniowego pobytu w Lugano skorzystaliśmy z opcji wynajmu pokoju przez Airbnb, bo po prostu było taniej. Zatrzymaliśmy się w pięknym apartamencie Roberty i Jamiego na wzgórzach Lugano z zapierającym dech w piersiach widokiem na jezioro i góry. Do swojej dyspozycji mieliśmy przytulną sypialnię z balkonem oraz prywatną łazienkę. Gospodarze to cudowni i mega pomocni ludzie, którzy w pełni zadbali o nasz komfort i prywatność. Z czystym sumieniem możemy Ci polecić u nich nocleg.
Jeśli wolałbyś zatrzymać się jednak w hotelu to proponujemy Ci 4* Hotel LUGANODANTE – We like you położony przy placu Piazza Cioccaro w zabytkowym centrum miasta Lugano.
Nasza podróż do Szwajcarii odbyła się dzięki zaproszeniu Switzerland Tourism. Nie miało to jednak żadnego wpływu na nasze opinie zawarte w tym tekście.