Zdjęcia od zawsze były, są oraz będą nieodzownym elementem każdej podróży. Sami przywozimy je ze swoich wojaży praktycznie od zawsze. Zapewne nie inaczej jest z Tobą drogi czytelniku. Co zrobić, aby Twoje fotografie wyróżniały się na tle innych? Jak sprawić, aby wyglądały lepiej? Niestety nie ma jednej magicznej zasady dzięki, której od razu staną się takie jak te z magazynu National Geographic. Dobre zdjęcie to połączenie wielu składowych, przede wszystkim: planowania, umiejętności, warunków świetlnych, sprzętu i… szczęścia. Na początek musisz sobie przyswoić podstawowe zasady fotografowania. Jako, że otrzymujemy mnóstwo zapytań dotyczących naszych fotek, postanowiliśmy podzielić się z Tobą naszą „tajemną wiedzą”, dzięki której i Ty podszkolisz swój warsztat.
Nasz poradnik o „Fotografowaniu w podróży” podzielony został na kilka osobnych artykułów. W każdym z nich znajdziesz szereg porad oraz wskazówek, dzięki którym Twoje zdjęcia wejdą na wyższy poziom.
- Podstawowe zasady fotografowania
- Sprzęt fotograficzny
- Obróbka fotograficzna
Spis treści
Podstawowe zasady fotografowania w podróży
Poznaj swój aparat
Najbardziej oczywista oczywistość jaką można przekazać każdemu amatorowi fotografii to „poznaj swój aparat! „Mimo, iż sprzęt nie jest najważniejszy, poznanie jego możliwości stanowi kluczowy element do uzyskiwania satysfakcjonujących zdjęć. Nie bój się wyłączyć trybu automatycznego i poeksperymentować trochę z trybami manualnymi (P, A, S, M). Zmiana tych trybów ogromnie wpłynie na wygląd Twojego zdjęcia, a świadomie użyta dodatkowo pozwoli Ci osiągnąć zamierzony efekt. Nie będziemy się tutaj skupiać na szczegółowym opisie poszczególnych trybów, bo w internecie znajdziesz na ten temat setki artykułów (np. tutaj). Chcemy jednak zwrócić Twoją uwagę na możliwości jakie drzemią w trybach manualnych. Nawet zwykłą metodą prób i błędów, z czasem osiągniesz zamierzony efekt.
Sprawdzaj pogodę przed wyjazdem
Zazwyczaj zdjęcia wychodzą dużo lepiej, jeśli fotografujesz podczas ładnej pogody. W niektórych miejscach na świecie w określonych porach roku słońca jest zdecydowanie mniej. A co za tym idzie zrobienie pięknego zdjęcia będzie utrudnione, aczkolwiek nie niemożliwe! Jeśli pojedziesz do kraju tropikalnego podczas pory deszczowej lub w góry podczas śnieżycy lub mglistego dnia to prawdopodobieństwo przywiezienia słonecznych zdjęć, nasyconych ciepłymi kolorami będzie w tym przypadku raczej niewielkie. Staraj się również unikać podróżowania w szczycie sezonu turystycznego. Paradoksalnie, zero chmur i pełne słońce równa się zazwyczaj nudne zdjęcia. Naszym zdaniem, to właśnie obłoki na niebie dodają fotografii uroku. Poza sezonem unikniesz również dzikich tłumów pchających Ci się prosto przed obiektyw aparatu. Nie musimy Ci chyba wspominać o tym jak bardzo jest to irytujące. Jeśli zależy Ci na zrobieniu ładnych zdjęć, zawsze sprawdzaj prognozy w miejscu, do którego się wybierasz! O tym kiedy i gdzie jechać, aby cieszyć się dobrą pogodą przeczytasz w naszym artykule.
Fotografuj podczas „złotej godziny”!
Kolejna żelazna zasada dobrego fotografowania. Staraj się robić zdjęcia podczas tzw. „złotej godziny”, czyli ok. godzinę po wschodzie lub godzinę przed zachodem słońca. Światło ma wtedy bardzo przyjemny, ciepły kolor. Obiekty oświetlone przez słońce dają piękne, długie cienie. Najlepiej wychodzą wtedy zdjęcia krajobrazowe. To również dobra pora na portrety czy architekturę. Dokładny czas trwania „złotej godziny” uzależniony jest od szerokości geograficznej. Im bliżej równika tym jest ona krótsza. Z kolei w środku lata na dalekiej północy można ona trwać nawet kilka godzin! Jak sprawdzić „złotą godzinę” w dowolnym miejscu na świecie? Nie jest to żaden „rocket science”. Wystarczy np. na telefonie sprawdzić godzinę wschodu lub zachodu słońca, w miejscu do którego się udajesz w podróż i na fotografowanie wybranych przez Ciebie obiektów wybrać się około 60-90 minut przed ich nadejściem. Zachód lub wschód słońca to zdecydowanie nasza najbardziej ulubiona pora dnia, pod warunkiem, że słońce nie jest całkowicie zasłonięte przez chmury!
Poznaj 6 podstawowych zasady kompozycji
#1 Zasada trójpodziału
To jedna z ważniejszych zasad kompozycji w fotografii. Polega ona na tym, że na zdjęcie, które planujesz wykonać, nakładasz dwie wirtualne linie poziome i dwie pionowe. Miejsca przecięcia tych linii to tzw. „mocne punkty obrazu”. To właśnie wokół tych czterech punktów powinieneś umieszczać główne elementy, na których chcesz skupić uwagę odbiorcy. Punkt centralny zdjęcia z punktu widzenia kompozycji jest dużo mniej atrakcyjny, dlatego staraj się unikać umieszczania w nim głównych bohaterów swojego zdjęcia. Stosowanie zasady trójpodziału do kompozycji zdjęć spowoduje, że Twoje zdjęcie będzie po prostu ciekawsze. Większość aparatów umożliwia wyświetlenie pomocniczych linii opartych o zasadę trójpodziału – radzimy włączyć sobie tą opcję – z pewnością na samym początku przyda Ci się ona do identyfikacji mocnych punktów.
#2 Linie
Podczas oglądania zdjęć ludzki wzrok naturalnie podąża za liniami. Są to zazwyczaj linie proste, krzywe czy kręte. Wykorzystaj je przy fotografowaniu, aby poprowadzić wzrok obserwatora np. w głąb lub na zewnątrz obrazu. Do najbardziej typowych linii, można zaliczyć linie horyzontu, budynku, rzeki czy drogi. Linie tworzą również swego rodzaju efekt głębi ostrości przez co wprowadzają wrażenie trójwymiarowości.
#3 Horyzont
Co to jest ten horyzont? To ważny element w fotografii, stanowiący granicę pomiędzy niebem a ziemią. Niestety bardzo często na wielu amatorskich fotografiach (w tym również na naszych!) horyzont jest krzywy oraz umieszczony w najmniej interesującym miejscu kadru, czyli na środku zdjęcia. Np. morze się przechyla w bok, mimo iż pozostałe elementy na zdjęciu są proste. Efekt krzywego horyzontu bardzo często rzuca się w oczy psując efekt końcowy fotografii. Dlatego staraj się umieszczać linie horyzontu w proporcjach 1/3 – 2/3 oraz unikaj jego zakrzywiania! Wiele aparatów ma wbudowany specjalny wskaźnik linii poziomu, który ułatwi Ci wykonanie poprawnego zdjęcia. W najgorszym razie fotkę możesz „wyprostować „w każdym, nawet najprostszym programie do fotograficznej obróbki. I znowu, zdajemy sobie sprawę, że są pewne odstępstwa od tej reguły i łamanie zasad może przynieść piorunujący efekt, jednak stosowanie tej prostej zasady z pewnością wzbogaci Twoje fotografie.
#4 Obramowanie
Zazwyczaj kojarzy się ono z obrazami lub ramkami na zdjęcia. Pojecie obramowania funkcjonuje również w fotografii. Jeśli rozejrzysz się dookoła, to dostrzeżesz mnóstwo naturalnych ramek, które możesz wykorzystać do wykonania niebanalnej fotografii. Co możesz wykorzystać? np.drzewa, mury, skały, okna, itp. Ramki nie muszą całkowicie zamykać obiektów, wystarczy, że otaczają fotografowany obiekt z jednej strony. Obramowanie pozwoli skupić uwagę widza na głównym obiekcie zdjęcia.
#5 Kadrowanie
Kadrowanie w fotografii to nic innego jak wycięcie zarejestrowanego obrazu do określonego fragmentu w celu uzyskania optymalnego dla obserwatora kadru. Dzięki odpowiedniemu wykadrowaniu zdjęcia możesz skupić wzrok obserwatora dokładnie tam gdzie chcesz. Jeśli zatem masz dylemat czy zrobić zdjęcie szerokiego planu czy raczej przybliżyć obiekt, to wybierz tę pierwszą opcję. Zawsze będziesz mieć możliwość odpowiedniego wykadrowania (wycięcia) zdjęcia podczas jego obróbki. Zwróć również szczególną uwagę na to, jak kadrujesz ludzi na zdjęciach. Główna zasada mówi, aby unikać „cięcia” w stawach, czyli nie kończyć kadru w okolicach kolan, łokci czy kostek. Jeśli już „tniesz” to raczej w połowie długości kości fotografowanej osoby.
#6 Symetria oraz wzory
Symetria lub powtarzające się wzory mogą bardzo atrakcyjnie wpływać na postrzeganie zdjęcia. Takich elementów jest całe mnóstwo w otaczającym nas świecie, dlatego staraj się je wyłapywać i umieszczać na swoim fotografiach. Z pomocą swojej wyobraźni, symetrii i wzorów możesz stworzyć naprawdę coś niesamowitego.
#7 Skala
Wprowadzenie do fotografii obiektu, którego rozmiar jest znany obserwatorowi, pozwala pokazać skale fotografowanej sceny. Najbardziej typowym przykładem jest umieszczenie człowieka w krajobrazie. Pokazanie jego sylwetki np. na tle monstrualnych rozmiarów góry pozwala zobrazować ogromom matki natury.
Planuj zwiedzanie
Planowanie zwiedzania nie dość, że pozwoli Ci zaoszczędzić sporo czasu to jeszcze pomoże w zrobieniu fajnych zdjęć. Jeśli jedziesz w znane miejsce i nie sprawdzisz go pod kątem fotografii to zapewne przywieziesz to samo ujęcie, które zrobiło wcześniej milion innych ludzi. Zanim wyruszysz w podróż poszukaj fajnych punktów widokowych w przewodnikach, na mapach czy na forach internetowych. Na pewno uda Ci się znaleźć jakieś ciekawe miejsce, z którego ustrzelisz oryginalną i niepowtarzalną fotkę. Oczywiście znane atrakcje turystyczne, zawsze przyciągają największe tłumy, których często nie da uniknąć. W takiej sytuacji proponujemy zbaczać z głównego szlaku! Boczne uliczki mają w sobie zawsze coś ciekawego do zaoferowania, a przede wszystkich jest na nich dużo mniej turystów, a dużo więcej mieszkańców, którym możesz zrobić ciekawe zdjęcie. Jeśli wszyscy idą w prawo to Ty idź w lewo – prędzej czy później trafisz na jakiś ciekawy fotograficzny obiekt. My zrobiliśmy tak zwiedzając Petrę w Jordanii. Poszliśmy zupełnie inną, boczną trasą niż wszyscy – ominęliśmy tłumy. Dodatkowo, postanowiliśmy się porządnie wyspać i rozpocząć zwiedzenie od 11 rano podczas, gdy wszyscy byli w Petrze bardzo wcześnie rano. Zwiedzając byliśmy ciągle na końcu, a wracaliśmy w zasadzie jako ostatni. Dzięki temu mogliśmy zrobić takie oto ujęcie ?
Rób zdjęcia w formacie RAW + JPG
Jeśli jeszcze nie wiesz co to format RAW, to koniecznie musisz to nadrobić! Dzięki zdjęciom w formacie RAW podczas obróbki zdjęć będziesz w stanie wydobyć z nich znacznie więcej niż ze zwykłych JPGów. Doświetlisz ciemne miejsca na zdjęciu, zmienisz balans bieli czy poprawisz kolory, a to wszystko bez utraty jakości. RAWy co prawda zajmują kilka razy więcej miejsca na dysku, ale to w dzisiejszych czasach żaden problem, biorąc pod uwagę fakt, że ceny kart pamięci nie są już takie wysokie. Zmieniając tryb aparatu na RAW, zwróć uwagę, żeby był również włączony JPG (RAW + JPG). Przyda się do np. szybkiej publikacji zdjęcia na Facebooka ? RAWem będziesz się bawić po powrocie.
Różnicuj kadry
Większość ludzi robiąc zdjęcia skupia się na typowych ujęciach, które prezentują dane miejsce. Staraj się różnicować swoje kadry. Zrób kilka typowych zdjęć, ale skup się również na innych rodzajach fotografii. Postaraj się zrobić zdjęcie tego samego miejsca z innej perspektywy. Nie bój się położyć na ziemi, aby złapać inny kąt widzenia. Jeśli masz możliwość, to przyjdź w to samo miejsce o innej porze dnia (lub nocy). Odbiór zdjęcia będzie zupełnie inny. Zrób zdjęcie panoramiczne (nawet telefony mają już takie funkcje), dzięki któremu złapiesz szerszy obraz. Zwróć również uwagę na detale, zwłaszcza w zdjęciach architektury. Doskonale uzupełnią szersze kadry.
Najlepszy aparat to ten, który masz przy sobie
W zasadzie nie trzeba za bardzo tłumaczyć słów, której wypowiedział kiedyś Chase Jarvis. Co z tego, że będziesz posiadać ogromną wiedzę z zakresu fotografii, będziesz w określonym miejscu o określonej porze oraz będziesz mieć najlepszy sprzęt ale w szufladzie. Jak nie będziesz go mieć przy sobie to nie zrobisz ŻADNEGO zdjęcia. W dzisiejszych czasach, do wykonywania zdjęć nie trzeba mieć lustrzanki. Czasem idealne wydają się być zwykłe telefony komórkowe! Praktycznie w każdym z nich wbudowany jest jakiś (lepszy lub gorszy) aparat fotograficzny. Dlatego zawsze staraj się mieć przy sobie jakikolwiek sprzęt, nawet ten najgorszej jakości. Zawsze będzie on lepszy od tego, którego nie masz przy sobie.
