Prawie sto lat temu w malutkiej wiosce Zalipie położonej na wschodzie województwa małopolskiego, jedna z jej mieszkanek – Felicja Curyłowa, przyozdobiła białymi kwiatami czarny sufit w sieni swego małego domku. Z czasem kwiaty wykonane z bibuły, pająki ze słomy oraz kwiatowe malowidła do złudzenia przypominające ludowe hafty udekorowały resztę nudnych, obielonych ścian w jej drewnianej chatynce. Zagroda Curyłowej wzbudziła taki zachwyt, że za jej przykładem poszły też inne uzdolnione Zalipianki. Szał „ukwiecania” domów ogarnął całą okolicę i o dziwo trwa po dziś dzień. Malowane Zalipie to najpiękniejsza wieś w Polsce i miejsce rozsławione na całym świecie. Czy słusznie? Zobaczcie sami!
Spis treści
Malowane Zalipie
O ile uzdolnione Zalipianki początkowo upiększały tylko wnętrza swoich domów, o tyle z czasem kwiatowe malowidła pokryły również zewnętrzne ściany ich chat. Na terenie Zalipia znajdziecie około 20 „ukwieconych” gospodarstw, w tym kościół, remizę strażacką, studnie, płoty, kurniki, budy dla psów i inne elementy małej architektury. Domy rozrzucone są jednak po całej wsi, więc chcąc zobaczyć je wszystkie trzeba się trochę nachodzić. Tradycyjnych, bielonych izb udekorowanych ludowymi ornamentami zachowało się w wiosce niewiele. Dwie z nich możecie obejrzeć w chacie Felicji Curyłowej, w której obecnie mieści się filia Muzeum Okręgowego w Tarnowie. Zagrodą tej niezwykle uzdolnionej Zalipianki opiekuje się jej wnuczka – przesympatyczna Pani Wanda Racia. Pokaże Wam ona dom Felicji, stajnię, stodołę oraz przeniesioną obok malowaną chałupę z klepiskiem.
W uroczym Zalipiu oprócz Zagrody Felicji Curyłowej, możecie też zajrzeć do malowanej chałupy z klepiskiem czy odwiedzić pobliski Dom Malarek, w którym wystawiona jest ekspozycja z pracami zalipiańskich artystów. Tu również znajdziecie wystawę fotograficzną z odbywającego się co roku konkursu malowanych chat, w którym specjalna komisja wyłania tę najpiękniejszą. Wyniki konkursu ogłaszane są w pierwszą niedzielę po Bożym Ciele. Co zaskakujące i niezwykłe zarazem, chaty biorące udział w konkursie co roku są bielone i dekorowane od nowa!
Tym z Was, którym dopisze szczęście być może dane będzie też zajrzeć do prywatnych domów współczesnych uzdolnionych zalipiańskich artystek. Jedną z nich – uroczą Panią Danutę spotkaliśmy na progu swojego domostwa. Zaprosiła nas ona do swojego kwiecistego królestwa. Z dumą oprowadziła po kolorowych izbach, ubranych w kwiaty, hafty i koronki. Sama przy tym prezentowała się równie szykownie! Do zdjęć pozowała w krwisto-czerwonych koralach, przepięknie haftowanej chuście i fartuchu. Byliśmy pod ogromnym wrażeniem samej gospodyni jak i jej udekorowanego domu. Jako ciekawostkę dodamy, że Pani Danuta wstąpiła w japońskim pełnometrażowym filmie o Zalipiu (WOW!).
Zwiedzanie Zalipia
Na zwiedzanie Zalipia proponujemy przeznaczyć 2-3 godziny. Wioska jest dość mała, ale trzeba się nachodzić, aby odszukać ukwiecone domostwa. Na około 100 domów około 20 jest przyozdobionych. Zalipie to absolutnie nie jest żaden skansen. To prawdziwa wieś, w której mieszkają prawdziwi ludzie. Podczas spacerów szanujcie ich prywatność. Nie wchodźcie bez pytania na prywatne działki, nie hałasujcie. Cieszcie się w ciszy pięknym otoczeniem. Przed Domem Malarek znajduje się parking, na którym możecie zostawić auto i poprosić o mapkę Zalipia, z zaznaczonymi na niej malowanymi domami.
Zalipie mapa
Zalipie – gdzie nocować?
Zalipie ma bardzo słabo rozwiniętą bazę noclegową. Jedyne co możemy Wam polecić to gospodarstwo agroturystyczne „Gościna u Babci”. Jej właściciele Państwo Maria i Piotr Krok oferują noclegi w tradycyjnie zdobionym kwiatami domu jednorodzinnym, w którym można zakwaterować do 5 osób. W domu znajdują się 2 pokoje z łazienkami i odrębnymi wejściami. Do dyspozycji jest kuchnia z pełnym wyposażeniem.
Zalipie – gdzie zjeść?
Niestety w Zalipiu nie ma żadnej restauracji, kawiarni czy baru! Wybierając się na wycieczkę musicie zaopatrzyć się we własny prowiant bądź zjeść gdzieś na trasie. W pobliskim Opatowie około 10 km od Zalipia przy trasie numer 79 z Krakowa do Sandomierza znajduje się Restauracja ” W Starym Młynie” serwująca dania kuchni polskiej.
Jak dojechać do Zalipia?
Zalipie leży w województwie małopolskim, na północny-zachód od Tarnowa, niedaleko miejscowości Żabno i Dąbrowa Tarnowska. Dojazd do niego jest bardzo prosty, tym bardziej, że większą część trasy możecie pokonać autostradą A4 na Tarnów.
Na koniec chcieliśmy bardzo podziękować naszej wspaniałej zalipiańskiej ekipie, bez której ta wycieczka nie byłaby aż tak fantastyczna: Magdzie z bloga „W 10 inspiracji dookoła świata” – inicjatorce wycieczki, Piotrkowi z bloga Podróżomania Travel/Pm Travel, który dojechał do nas aż z Wiednia (!) i naszemu przyjacielowi Darkowi. Do następnego!
